การประชุมออนไลน์ “Shaping the Future: The Impact of AI in Social Sciences Librarianship” จาก IFLA: AI กับอนาคตของบรรณารักษ์ศาสตร์สาขาสังคมศาสตร์
เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2568 เวลา 04:37 น. ตามเวลาประเทศไทย เว็บไซต์ Current Awareness Portal ของห้องสมุดแห่งชาติญี่ปุ่น (National Diet Library) ได้เผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับการเผยแพร่วิดีโอและสไลด์การประชุมออนไลน์ (webinar) หัวข้อ “Shaping the Future: The Impact of AI in Social Sciences Librarianship” ซึ่งจัดโดย คณะทำงานสาขาวิชาบรรณารักษ์ศาสตร์สังคมศาสตร์ (Social Sciences Libraries Section) ของ สหพันธ์บรรณารักษ์และสถาบันสารนิเทศนานาชาติ (International Federation of Library Associations and Institutions – IFLA) การเผยแพร่ข้อมูลนี้เป็นข่าวดีสำหรับผู้ที่สนใจในประเด็นนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบรรณารักษ์ นักวิจัย และนักวิชาการที่ทำงานเกี่ยวข้องกับสาขาสังคมศาสตร์
ภาพรวมของการประชุมออนไลน์
การประชุมออนไลน์ครั้งนี้จัดขึ้นเพื่อสำรวจผลกระทบของปัญญาประดิษฐ์ (AI) ที่มีต่อวงการบรรณารักษ์ศาสตร์ในสาขาสังคมศาสตร์ โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือ:
- ทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลง: เพื่อทำความเข้าใจว่าเทคโนโลยี AI ส่งผลกระทบต่อการบริการ การดำเนินงาน และบทบาทของบรรณารักษ์ในสาขาสังคมศาสตร์อย่างไรบ้าง
- สำรวจโอกาสและความท้าทาย: เพื่อระบุโอกาสใหม่ๆ ที่ AI สามารถนำมาใช้เพื่อพัฒนาการเข้าถึง การจัดการ และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรสารสนเทศด้านสังคมศาสตร์ รวมถึงพิจารณาถึงความท้าทายที่อาจเกิดขึ้นจากการนำ AI มาใช้
- แลกเปลี่ยนประสบการณ์และความรู้: เพื่อเป็นเวทีให้ผู้เชี่ยวชาญ นักวิชาการ และผู้ปฏิบัติงานได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ประสบการณ์ และแนวปฏิบัติที่ดีในการนำ AI มาปรับใช้กับงานบรรณารักษ์ศาสตร์สาขาสังคมศาสตร์
ประเด็นสำคัญที่น่าสนใจจากการประชุม (โดยอ้างอิงจากหัวข้อและการกล่าวถึงในข่าว):
แม้ว่ารายละเอียดทั้งหมดจะอยู่ในเนื้อหาวิดีโอและสไลด์ แต่จากหัวข้อการประชุมและบริบททั่วไปของ AI ในวงการห้องสมุด เราสามารถคาดการณ์ประเด็นสำคัญที่ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดคุยได้ดังนี้:
-
การพัฒนาเครื่องมือค้นหาและฐานข้อมูลที่ขับเคลื่อนด้วย AI:
- AI สามารถช่วยปรับปรุงอัลกอริทึมการค้นหาให้มีความแม่นยำและตรงกับความต้องการของผู้ใช้มากขึ้น โดยสามารถทำความเข้าใจบริบทและความหมายของคำค้นได้ลึกซึ้งกว่าเดิม
- การวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) ด้วย AI อาจนำไปสู่การค้นพบความสัมพันธ์หรือแนวโน้มใหม่ๆ ในข้อมูลทางสังคมศาสตร์ ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการวิจัย
- การใช้ AI ในการจัดหมวดหมู่และการทำดัชนีเอกสาร จะช่วยให้การจัดการคอลเลกชันมีประสิทธิภาพมากขึ้น
-
การให้บริการผู้ใช้ที่ได้รับการยกระดับด้วย AI:
- แชทบอท (Chatbots) ที่ขับเคลื่อนด้วย AI สามารถให้บริการตอบคำถามเบื้องต้นเกี่ยวกับทรัพยากรและบริการของห้องสมุดได้ตลอด 24 ชั่วโมง ช่วยลดภาระของบรรณารักษ์และเพิ่มความสะดวกให้ผู้ใช้
- ระบบแนะนำทรัพยากร (Recommendation Systems) ที่ใช้ AI สามารถเสนอแนะหนังสือ บทความ หรือแหล่งข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับความสนใจของผู้ใช้แต่ละรายได้
- AI อาจมีบทบาทในการช่วยวิเคราะห์ความต้องการของผู้ใช้ และปรับปรุงการให้บริการให้ตอบสนองความต้องการเหล่านั้นได้ดียิ่งขึ้น
-
การจัดการคอลเลกชันและการเข้าถึงทรัพยากร:
- AI สามารถช่วยในการวิเคราะห์การใช้ทรัพยากร เพื่อประกอบการตัดสินใจในการจัดซื้อหรือจัดเก็บทรัพยากรใหม่ๆ
- การใช้ AI ในการแปลงรูปแบบเอกสาร หรือการประมวลผลข้อความ จะช่วยให้การเข้าถึงเอกสารสำคัญทางสังคมศาสตร์ที่อาจอยู่ในรูปแบบเก่าหรือภาษาที่แตกต่างกัน ทำได้ง่ายขึ้น
- การจัดการข้อมูลปริมาณมหาศาลที่เกิดขึ้นจากการวิจัยทางสังคมศาสตร์ อาจต้องอาศัยเทคโนโลยี AI ในการจัดระเบียบและอนุรักษ์
-
บทบาทของบรรณารักษ์ในยุค AI:
- การประชุมน่าจะมีการกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงของทักษะที่จำเป็นสำหรับบรรณารักษ์ โดยเฉพาะทักษะด้านเทคโนโลยี การวิเคราะห์ข้อมูล และความเข้าใจในหลักการทำงานของ AI
- บรรณารักษ์อาจต้องเปลี่ยนบทบาทจากการเป็นผู้จัดการทรัพยากร มาเป็นผู้ช่วยชี้นำ (navigator) หรือผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูล ที่สามารถช่วยผู้ใช้ค้นหา ประเมิน และใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่ซับซ้อนซึ่งมี AI เข้ามาเกี่ยวข้อง
- การส่งเสริมการรู้สารสนเทศ (Information Literacy) ในยุค AI จะมีความสำคัญมากขึ้น โดยเฉพาะการสอนให้ผู้ใช้เข้าใจข้อจำกัดและอคติที่อาจเกิดขึ้นจากเทคโนโลยี AI
-
จริยธรรมและความท้าทาย:
- แน่นอนว่าการนำ AI มาใช้ย่อมมาพร้อมกับข้อควรพิจารณาด้านจริยธรรม เช่น ความเป็นส่วนตัวของข้อมูล อคติในอัลกอริทึม และความโปร่งใสในการทำงานของ AI ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญที่บรรณารักษ์และผู้เกี่ยวข้องต้องตระหนัก
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม:
สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถเข้าถึงเนื้อหาการประชุมผ่านลิงก์ที่เผยแพร่โดย Current Awareness Portal:
สรุป:
การเผยแพร่วิดีโอและสไลด์การประชุมออนไลน์ของ IFLA เกี่ยวกับ AI ในบรรณารักษ์ศาสตร์สาขาสังคมศาสตร์นี้ เป็นโอกาสอันดีสำหรับทุกท่านที่ต้องการทำความเข้าใจถึงภูมิทัศน์ที่กำลังเปลี่ยนแปลงไปของวงการห้องสมุดและสารสนเทศ การเรียนรู้และปรับตัวให้เข้ากับเทคโนโลยี AI จะเป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนการบริการและบทบาทของบรรณารักษ์ให้ก้าวทันโลกดิจิทัลที่พัฒนาอย่างไม่หยุดนิ่ง โดยเฉพาะในสาขาวิชาสังคมศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลและความซับซ้อนของมนุษย์และสังคม
หากท่านมีความสนใจในประเด็นนี้ ขอแนะนำให้เข้าไปศึกษาเนื้อหาการประชุมที่เผยแพร่ผ่านลิงก์ด้านบน เพื่อรับข้อมูลเชิงลึกและมุมมองที่หลากหลายจากผู้เชี่ยวชาญระดับนานาชาติ
AI ได้ให้ข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อสร้างคำตอบจาก Google Gemini:
เวลา 2025-07-11 04:37 ‘国際図書館連盟（IFLA）の社会科学図書館分科会、ウェビナー「Shaping the Future: The Impact of AI in Social Sciences Librarianship」の録画とスライドを公開’ ได้รับการเผยแพร่ตาม カレントアウェアネス・ポータル กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้องในรูปแบบที่เข้าใจง่าย กรุณาตอบเป็นภาษาไทย