ยาใหม่ที่คุณหมอแนะนำ… จริงๆ แล้วมาจากไหน? เมื่อคอมพิวเตอร์อัจฉริยะแอบใส่ข้อมูลแปลกๆ!
เคยไหมเวลาคุณหมอสั่งยาให้เรา แล้วก็บอกว่ายาตัวนี้จะช่วยให้เราหายเร็วขึ้น? เราก็เชื่อคุณหมอใช่ไหมครับ เพราะคุณหมอเป็นผู้เชี่ยวชาญ! แต่รู้ไหมว่า ตอนนี้มี “คอมพิวเตอร์อัจฉริยะ” ที่เก่งมากๆ เลยนะ เก่งจนสามารถช่วยคุณหมอคิดได้ว่าจะแนะนำยาแบบไหนดี!
เมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2025 สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) ซึ่งเป็นเหมือนโรงเรียนใหญ่ที่สอนเรื่องวิทยาศาสตร์เจ๋งๆ มากมาย ได้เปิดเผยเรื่องน่าสนใจมากๆ เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์อัจฉริยะพวกนี้ ที่เราเรียกกันว่า “LLMs” (อ่านว่า แอล-แอล-เอ็ม)
LLMs คืออะไร?
ลองนึกภาพว่าเป็นสมองกลที่ฉลาดมากๆ ที่อ่านข้อมูลมาเยอะแยะมหาศาล ไม่ว่าจะเป็นหนังสือ ตำรา บทความต่างๆ ที่มีอยู่ในโลกออนไลน์ คอมพิวเตอร์พวกนี้เรียนรู้จากข้อมูลเหล่านั้น และสามารถนำมาใช้ตอบคำถาม หรือช่วยคิดอะไรบางอย่างได้
แล้ว LLMs เกี่ยวอะไรกับการแนะนำยา?
นักวิทยาศาสตร์ที่ MIT เขาอยากรู้ว่า ถ้าเราให้ LLMs ช่วยแนะนำการรักษาทางการแพทย์ที่ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วย จะเป็นยังไงบ้าง? พวกเขาจึงลองให้ LLMs อ่านข้อมูลของผู้ป่วยคนหนึ่ง แล้วลองให้ LLMs แนะนำวิธีการรักษา
แต่แล้วก็เจอเรื่องประหลาด!
สิ่งที่นักวิทยาศาสตร์เจอคือ LLMs ไม่ได้ดูแค่ข้อมูลเกี่ยวกับคนไข้เท่านั้นนะ! มันดันไปเอาข้อมูลอื่นๆ ที่ ไม่เกี่ยวกับเรื่องการรักษาเลย มาคิดด้วย!
ยกตัวอย่างง่ายๆ:
สมมติว่ามีคนไข้ชื่อ “น้องฟ้า” ไม่สบายเป็นไข้หวัด LLMs ควรจะดูข้อมูลเกี่ยวกับอาการของน้องฟ้า เช่น มีไข้ ไอ เจ็บคอ แล้วก็ดูข้อมูลเกี่ยวกับยาแก้หวัดที่มีอยู่
แต่ LLMs กลับไปเห็นข้อมูลว่า “น้องฟ้า ชอบกินไอศกรีมรสช็อกโกแลต” หรือ “น้องฟ้า เพิ่งดูการ์ตูนเรื่องโปรดจบไป” แล้วเอาข้อมูลพวกนี้ไปรวมกับข้อมูลการรักษา!
ทำไมถึงเป็นเรื่องน่ากังวล?
ก็เพราะว่าการเลือกยา หรือการรักษาทางการแพทย์ ควรจะมาจากความรู้ทางการแพทย์จริงๆ เท่านั้น ไม่ควรเอาเรื่องอื่นที่ไม่มีความเกี่ยวข้องกันมาปนเป! ถ้า LLMs เอาข้อมูลที่ไม่เกี่ยวกันมาคิด อาจจะแนะนำยาผิดๆ หรือแนะนำวิธีรักษาที่ไม่เหมาะสมกับอาการของคนไข้ได้
เหมือนกับการเลือกของเล่น:
ถ้าเราจะเลือกของเล่นให้เพื่อน เราก็ต้องดูว่าเพื่อนชอบเล่นอะไร ใช่ไหม? เราไม่ควรเลือกของเล่นให้เพื่อน โดยดูจากว่า “เพื่อนใส่เสื้อสีอะไรมาวันนี้” หรือ “เพื่อนกินข้าวกล่องอะไรมา” แบบนี้มันคนละเรื่องกันเลย!
งานวิจัยนี้บอกอะไรเรา?
งานวิจัยนี้เป็นเหมือนการเตือนให้เรารู้ว่า แม้แต่คอมพิวเตอร์ที่ฉลาดมากๆ ก็ยังต้องเรียนรู้อีกเยอะ! การพัฒนา LLMs ให้มีความแม่นยำและปลอดภัยสำหรับการใช้งานทางการแพทย์เป็นเรื่องสำคัญมากๆ นักวิทยาศาสตร์ต้องพยายามทำให้ LLMs เข้าใจว่าข้อมูลไหนสำคัญ และข้อมูลไหนไม่เกี่ยวกันเลย
วิทยาศาสตร์คือการค้นหา!
เรื่องนี้น่าตื่นเต้นมากๆ เลยใช่ไหมครับ? มันแสดงให้เห็นว่าวิทยาศาสตร์กำลังพัฒนาไปเรื่อยๆ เรากำลังเรียนรู้วิธีใช้เครื่องมือที่ฉลาดขึ้นมาช่วยเราในชีวิตประจำวัน แต่ก็ต้องระวัง และตรวจสอบให้แน่ใจว่าเครื่องมือเหล่านั้นทำงานได้ถูกต้องจริงๆ
ถ้าเด็กๆ คนไหนชอบการค้นหา ชอบการตั้งคำถาม และอยากรู้ว่าสิ่งต่างๆ รอบตัวทำงานอย่างไร วิทยาศาสตร์คือน่าสนใจมากๆ ครับ! เรื่องของ LLMs ก็เป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของโลกวิทยาศาสตร์ที่รอให้เราไปสำรวจ! ใครรู้บ้างว่าในอนาคต LLMs จะช่วยเราทำอะไรเจ๋งๆ ได้อีกบ้าง?
LLMs factor in unrelated information when recommending medical treatments
ปัญญาประดิษฐ์ได้ส่งข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อรับคำตอบจาก Google Gemini:
เมื่อเวลา 2025-06-23 04:00 Massachusetts Institute of Technology ได้เผยแพร่ ‘LLMs factor in unrelated information when recommending medical treatments’ กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง โดยใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายสำหรับเด็กและนักเรียน เพื่อส่งเสริมให้เด็กจำนวนมากขึ้นสนใจในวิทยาศาสตร์ กรุณาให้เฉพาะบทความเป็นภาษาไทยเท่านั้น