“เมริแทน” ตัวช่วยสอนรู้เท่าทันสื่อยุคใหม่ จาก NHK
วันที่ 5 กันยายน 2563 เวลา 06:02 น. บนเว็บไซต์ Current Awareness Portal ได้มีการเผยแพร่ข่าวที่น่าสนใจเกี่ยวกับสื่อและการศึกษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับน้องๆ หนูๆ ที่กำลังเติบโตในยุคดิจิทัล นั่นคือการเปิดตัว “เมริแทน” (メリ探) เว็บไซต์การเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติ (Experiential Learning) จาก NHK สื่อสาธารณะของญี่ปุ่น ที่ออกแบบมาเพื่อเสริมสร้างทักษะการรู้เท่าทันสื่อ (Media Literacy) โดยเฉพาะ
“เมริแทน” คืออะไร?
“เมริแทน” ย่อมาจากคำว่า “Media Literacy Exploration” หรือ “การสำรวจการรู้เท่าทันสื่อ” เป็นโครงการริเริ่มของ NHK ที่มุ่งหวังจะทำให้การเรียนรู้เรื่องสื่อเป็นเรื่องสนุก เข้าใจง่าย และเข้าถึงได้สำหรับเด็กๆ และเยาวชน เว็บไซต์นี้ไม่ใช่แค่แหล่งข้อมูลธรรมดา แต่เป็นเครื่องมือที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ “ลงมือทำ” เพื่อทำความเข้าใจกระบวนการสื่อสารต่างๆ ที่พวกเขาพบเจอในชีวิตประจำวัน
ทำไมต้อง “เมริแทน”?
ในยุคที่ข้อมูลข่าวสารหลั่งไหลมาอย่างรวดเร็วผ่านช่องทางที่หลากหลาย ทั้งโทรทัศน์ วิทยุ อินเทอร์เน็ต โซเชียลมีเดีย การแยกแยะข้อมูลที่ถูกต้องน่าเชื่อถือออกจากข้อมูลเท็จ หรือที่เรียกว่า “ข่าวปลอม” (Fake News) เป็นทักษะที่สำคัญอย่างยิ่ง ยิ่งไปกว่านั้น การเข้าใจถึงเบื้องหลังของการสร้างสรรค์สื่อ การเลือกใช้ภาษา ภาพ เสียง และเทคนิคต่างๆ ก็ช่วยให้เราเป็นผู้บริโภคสื่อที่ฉลาดขึ้น
“เมริแทน” ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อตอบโจทย์นี้ โดยมีเป้าหมายหลักคือ:
- สร้างความตระหนักรู้: ช่วยให้เด็กๆ เข้าใจว่าสื่อมีอิทธิพลต่อความคิดและความรู้สึกอย่างไร
- พัฒนาทักษะการวิเคราะห์: สอนให้รู้จักตั้งคำถามกับสิ่งที่เห็น ได้ยิน หรืออ่าน
- ส่งเสริมการคิดเชิงวิพากษ์: ฝึกฝนการประเมินแหล่งที่มาและความน่าเชื่อถือของข้อมูล
- เรียนรู้กระบวนการผลิตสื่อ: เปิดโอกาสให้เข้าใจว่าสื่อต่างๆ ถูกสร้างขึ้นมาได้อย่างไร
รูปแบบการเรียนรู้ที่ “เมริแทน” นำเสนอ
หัวใจสำคัญของ “เมริแทน” คือการเรียนรู้ผ่าน “ประสบการณ์” ไม่ใช่แค่การอ่านหรือฟังบรรยาย แต่เป็นการลงมือปฏิบัติจริงบนแพลตฟอร์มออนไลน์ที่ออกแบบมาอย่างน่าสนใจ โดยอาจประกอบด้วย:
- เกมจำลองสถานการณ์: ผู้เรียนจะได้สวมบทบาทเป็นนักข่าว นักตัดต่อ หรือแม้กระทั่งเป็นผู้ที่ต้องเผชิญหน้ากับข่าวปลอม เพื่อฝึกฝนการตัดสินใจและแก้ไขปัญหา
- แบบฝึกหัดเชิงโต้ตอบ: มีคำถาม ชิ้นงาน หรือภารกิจที่ต้องทำให้สำเร็จ เพื่อทดสอบความเข้าใจและทักษะที่ได้เรียนรู้
- การวิเคราะห์ตัวอย่างสื่อจริง: นำเสนอข่าว ภาพยนตร์ โฆษณา หรือบทความต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนได้ฝึกวิเคราะห์องค์ประกอบต่างๆ
- เครื่องมือสร้างสรรค์สื่อเบื้องต้น: อาจมีเครื่องมือให้ทดลองสร้างข้อความ ภาพ หรือวิดีโอสั้นๆ เพื่อให้เห็นภาพรวมของกระบวนการผลิตสื่อ
ใครคือกลุ่มเป้าหมายของ “เมริแทน”?
แม้จะเน้นไปที่เด็กและเยาวชนเป็นหลัก แต่ “เมริแทน” ก็สามารถเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียนทุกเพศทุกวัยที่สนใจพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อ คุณครู อาจารย์ หรือผู้ปกครองเองก็สามารถนำ “เมริแทน” ไปใช้เป็นสื่อประกอบการสอนหรือกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ภายในครอบครัวได้เช่นกัน
ความสำคัญของการรู้เท่าทันสื่อในยุคปัจจุบัน
การพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสื่อไม่ได้เป็นเพียงแค่เรื่องของการแยกแยะข่าวปลอมเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึง:
- การเข้าใจอคติในสื่อ: สื่อมักมีมุมมองหรืออคติแฝงอยู่ การรู้เท่าทันจะช่วยให้เราเห็นถึงสิ่งเหล่านี้และบริโภคสื่ออย่างมีสติ
- การตระหนักถึงผลกระทบทางสังคม: สื่อมีบทบาทสำคัญในการหล่อหลอมความคิดเห็นและพฤติกรรมของผู้คน การเข้าใจอำนาจของสื่อจึงเป็นสิ่งจำเป็น
- การใช้สื่ออย่างสร้างสรรค์และมีความรับผิดชอบ: เมื่อเราเข้าใจกระบวนการและผลกระทบของสื่อ เราก็จะสามารถสร้างสรรค์และแบ่งปันข้อมูลได้อย่างมีความรับผิดชอบมากขึ้น
การเปิดตัว “เมริแทน” โดย NHK ถือเป็นก้าวสำคัญในการส่งเสริมการศึกษาด้านสื่อในประเทศญี่ปุ่น และเป็นแรงบันดาลใจให้ประเทศอื่นๆ ได้พัฒนาเครื่องมือที่คล้ายคลึงกัน เพื่อเตรียมความพร้อมให้กับพลเมืองในยุคดิจิทัลให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีคุณภาพและมีวิจารณญาณมากยิ่งขึ้น
NHK、メディア・リテラシー教育で活用できる体験型ウェブ教材「メリ探」を公開
AI ได้ให้ข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อสร้างคำตอบจาก Google Gemini:
เวลา 2025-09-05 06:02 ‘NHK、メディア・リテラシー教育で活用できる体験型ウェブ教材「メリ探」を公開’ ได้รับการเผยแพร่โดย カレントアウェアネス・ポータル กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้องในรูปแบบที่อ่อนโยน กรุณาตอบเป็นภาษาไทยโดยมีบทความเท่านั้น