นักวิทยาศาสตร์ค้นพบ! ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะที่อาจมีน้ำ อาจไม่มีอากาศเหมือนดาวศุกร์หรือดาวอังคาร!
สวัสดีน้องๆ นักสำรวจอวกาศทุกคน! วันนี้พี่มีข่าวดีสุดเจ๋งจากห้วงอวกาศมาเล่าให้ฟัง! เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม 2565 (ตามเวลาสหรัฐอเมริกา) นักวิทยาศาสตร์จากสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า MIT ได้เปิดเผยผลการศึกษาใหม่ที่น่าตื่นเต้นมากๆ เกี่ยวกับดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงหนึ่งชื่อว่า TRAPPIST-1e
ดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e คืออะไร?
ลองนึกภาพตามนะ นักวิทยาศาสตร์กำลังมองหา “บ้านหลังที่สอง” ของมนุษย์นอกโลกของเราอยู่! พวกเขาเจอระบบดาวเคราะห์ที่น่าสนใจมาก ชื่อว่า TRAPPIST-1 ซึ่งมีดาวเคราะห์ทั้งหมด 7 ดวงโคจรรอบดาวฤกษ์เล็กๆ ดวงหนึ่ง ซึ่งดาวเคราะห์ดวงนี้มีขนาดใกล้เคียงกับโลกของเรา และอยู่ในตำแหน่งที่เรียกว่า “เขตอาศัยได้” (Habitable Zone)
“เขตอาศัยได้” คืออะไร?
ง่ายๆ เลยนะน้องๆ เขตอาศัยได้ก็คือระยะห่างจากดาวฤกษ์ที่ “พอดีเป๊ะ” ไม่ร้อนเกินไปจนน้ำระเหยหายไปหมด และก็ไม่เย็นเกินไปจนน้ำกลายเป็นน้ำแข็งทั้งหมด! ถ้ามีน้ำในสภาพของเหลวได้ ก็มีความเป็นไปได้ว่าอาจจะมีสิ่งมีชีวิตอยู่ได้ไงล่ะ! และ TRAPPIST-1e ก็เป็นหนึ่งในดาวเคราะห์เหล่านั้นที่นักวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจเป็นพิเศษ
แล้วผลการศึกษาใหม่บอกว่าอะไร?
นักวิทยาศาสตร์ได้ใช้คอมพิวเตอร์จำลองสถานการณ์ต่างๆ เพื่อดูว่าดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e นี้จะมีชั้นบรรยากาศ (อากาศรอบๆ ดาวเคราะห์) เป็นแบบไหนได้บ้าง โดยเปรียบเทียบกับดาวเคราะห์ที่เรารู้จักกันดี คือ ดาวศุกร์ (Venus) และ ดาวอังคาร (Mars)
- ดาวศุกร์ ของเรา มีชั้นบรรยากาศที่หนาแน่นมากๆ เต็มไปด้วยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้ร้อนมากๆ เลย เหมือนเราเอาดาวเคราะห์ไปอบไว้ในเตาอบเลยล่ะ!
- ดาวอังคาร มีชั้นบรรยากาศที่บางเบามากๆ เกือบจะไม่มีอะไรเลย ทำให้หนาวจัด และไม่มีอากาศให้หายใจ
ผลการศึกษาชี้ว่า…
จากการจำลอง นักวิทยาศาสตร์พบว่า ดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e ไม่น่าจะมีชั้นบรรยากาศเหมือนดาวศุกร์ หรือเหมือนดาวอังคาร!
ทำไมถึงเป็นแบบนั้น?
เหตุผลหลักๆ มาจาก “ประวัติศาสตร์” ของดาวเคราะห์ดวงนี้!
- การก่อตัวของดาวเคราะห์: ดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e อาจจะไม่ได้มีน้ำมากพอตั้งแต่แรกที่ก่อตัวขึ้นมา
- การสูญเสียน้ำ: ถึงแม้จะมีน้ำในตอนแรก ก็มีความเป็นไปได้สูงที่น้ำจะ “ระเหย” หายไปในอวกาศได้ง่ายๆ ถ้าดาวเคราะห์ดวงนั้น “โดนแสงจากดาวฤกษ์ของมันมากเกินไป” ถึงแม้จะเป็นเขตอาศัยได้ แต่ดาวฤกษ์ TRAPPIST-1 ก็ปล่อยแสงออกมาค่อนข้างแรงเมื่อเทียบกับขนาดของมัน
- สนามแม่เหล็ก: สนามแม่เหล็กเป็นเหมือน “เกราะป้องกัน” ที่ช่วยปกป้องชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์ไม่ให้ถูกลมสุริยะ (อนุภาคพลังงานสูงจากดาวฤกษ์) พัดพาออกไป ถ้าดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e ไม่มีสนามแม่เหล็กที่แข็งแรงพอ ชั้นบรรยากาศก็จะค่อยๆ หายไป
แล้วถ้าไม่มีอากาศเหมือนดาวศุกร์หรือดาวอังคาร แล้วจะเป็นอากาศแบบไหน?
ก็อาจจะเป็นไปได้ว่า TRAPPIST-1e อาจจะมี ชั้นบรรยากาศที่เบาบางกว่าโลก หรือ ไม่มีชั้นบรรยากาศเลย หรืออาจจะเป็น อากาศที่แตกต่างไปจากที่เราเคยเจอ ก็เป็นได้!
เรื่องนี้น่าสนใจยังไง?
การค้นพบนี้สำคัญมากๆ เพราะมันช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจมากขึ้นว่า “เงื่อนไข” ที่จะทำให้ดาวเคราะห์มีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการมีสิ่งมีชีวิตนั้น ซับซ้อนกว่าที่เราคิดไว้เยอะเลย!
- การมีน้ำอย่างเดียวอาจไม่พอ
- ระยะห่างจากดาวฤกษ์อย่างเดียวก็ไม่พอ
- ต้องมีปัจจัยอื่นๆ อีกมากมาย ทั้งการก่อตัวของดาวเคราะห์ สนามแม่เหล็ก และแม้กระทั่งประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาของดาวเคราะห์ดวงนั้นๆ!
สิ่งที่นักวิทยาศาสตร์จะทำต่อไป?
นักวิทยาศาสตร์จะยังคงศึกษาดาวเคราะห์ TRAPPIST-1e และดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะอื่นๆ ต่อไป โดยจะใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศที่ทรงพลังอย่าง กล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์ (James Webb Space Telescope) เพื่อพยายาม “สังเกตการณ์” ชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์เหล่านี้จริงๆ จังๆ
ชวนน้องๆ มาเป็นนักวิทยาศาสตร์น้อย!
การค้นพบแบบนี้ทำให้เราเห็นว่าอวกาศยังมีความลับอีกมากมายให้เราค้นหา! ถ้าใครชอบตั้งคำถาม ชอบหาคำตอบ ชอบสำรวจสิ่งใหม่ๆ ลองศึกษาเรื่องวิทยาศาสตร์เยอะๆ นะ เพราะน้องๆ อาจจะเป็นนักสำรวจอวกาศ หรือนักวิทยาศาสตร์ที่จะมาไขความลับเหล่านี้ในอนาคตก็ได้!
โลกของเรายังคงเป็นดาวเคราะห์ที่พิเศษมากๆ นะ! การได้รู้ว่าดาวเคราะห์อื่นๆ อาจจะมีสภาพแวดล้อมที่แตกต่างไปจากโลก ทำให้เรายิ่งเห็นคุณค่าของโลกของเรา และอยากจะช่วยกันดูแลรักษาโลกใบนี้ให้ดีที่สุด!
Study finds exoplanet TRAPPIST-1e is unlikely to have a Venus- or Mars-like atmosphere
ปัญญาประดิษฐ์ได้ส่งข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อรับคำตอบจาก Google Gemini:
เมื่อเวลา 2025-09-08 14:50 Massachusetts Institute of Technology ได้เผยแพร่ ‘Study finds exoplanet TRAPPIST-1e is unlikely to have a Venus- or Mars-like atmosphere’ กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง โดยใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายสำหรับเด็กและนักเรียน เพื่อส่งเสริมให้เด็กจำนวนมากขึ้นสนใจในวิทยาศาสตร์ กรุณาให้เฉพาะบทความเป็นภาษาไทยเท่านั้น