รายงานการประชุม ISO/TC 46 นานาชาติ ปี 2025: สู่มาตรฐานห้องสมุดและสารสนเทศที่ก้าวหน้า
เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2567 เวลา 06:01 น. ตามเวลาประเทศไทย ตามรายงานจาก Current Awareness Portal ของห้องสมุดแห่งชาติญี่ปุ่น (National Diet Library – NDL) ได้มีการเผยแพร่บทความเกี่ยวกับ “E2808 – 2025年ISO/TC 46国際会議＜報告＞” หรือ “การประชุม ISO/TC 46 นานาชาติ ปี 2025 <รายงาน>”
บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกรายละเอียดของการประชุมดังกล่าว ซึ่งเป็นการรวมตัวของคณะกรรมการวิชาการ ISO/TC 46 (Information and documentation) จากทั่วโลก เพื่อหารือและกำหนดทิศทางของมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับวงการห้องสมุด สารสนเทศ และการจัดการข้อมูลต่างๆ การประชุมครั้งนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาและปรับปรุงมาตรฐานให้ทันสมัย พร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและรูปแบบการเข้าถึงข้อมูลในอนาคต
ISO/TC 46 คืออะไร?
ISO/TC 46 ย่อมาจาก “Technical Committee 46 – Information and documentation” เป็นคณะกรรมการวิชาการภายใต้องค์กรระหว่างประเทศว่าด้วยการมาตรฐาน (International Organization for Standardization – ISO) มีหน้าที่รับผิดชอบในการพัฒนาและออกข้อกำหนดมาตรฐานสากลที่เกี่ยวข้องกับ:
- การบริหารจัดการข้อมูล (Information Management): รวมถึงการจัดเก็บ การจัดระบบ การค้นคืน และการเข้าถึงข้อมูล
- ห้องสมุดและบริการสารสนเทศ (Libraries and Information Services): มาตรฐานเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐาน กระบวนการ และการให้บริการของห้องสมุด
- บรรณานุกรม (Bibliographic Control): มาตรฐานในการสร้างและการใช้ข้อมูลบรรณานุกรม เช่น การลงรายการ การจัดหมวดหมู่
- ดัชนีและการสังเคราะห์ (Indexing and Abstracting): มาตรฐานสำหรับการสร้างดัชนี คำสำคัญ และบทคัดย่อ
- การจัดการเอกสาร (Document Management): มาตรฐานสำหรับการสร้าง การจัดเก็บ การเข้าถึง และการรักษาเอกสาร
- การจัดการสารสนเทศดิจิทัล (Digital Information Management): รวมถึงการรักษาความมั่นคงปลอดภัย การเข้าถึง และการเก็บรักษาข้อมูลดิจิทัล
- การจัดทำและการใช้ศัพท์เฉพาะ (Terminology and Lexicography): มาตรฐานในการกำหนดและใช้ศัพท์เฉพาะในสาขาวงการสารสนเทศ
ประเด็นสำคัญที่น่าสนใจจากการประชุม ISO/TC 46 นานาชาติ ปี 2025
แม้รายละเอียดของรายงานต้นฉบับจะไม่ได้ระบุหัวข้อการประชุมทั้งหมด แต่โดยทั่วไปแล้ว การประชุมของ ISO/TC 46 มักจะมุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงมาตรฐานที่มีอยู่ให้ทันสมัย และการพัฒนามาตรฐานใหม่เพื่อตอบสนองต่อความท้าทายและโอกาสใหม่ๆ ในยุคดิจิทัล หัวข้อที่คาดว่าจะเป็นประเด็นสำคัญในการประชุมครั้งนี้ อาจรวมถึง:
-
การพัฒนามาตรฐานสำหรับ “ข้อมูลอ้างอิง” (Linked Data) และ “เว็บเชิงความหมาย” (Semantic Web):
- ในยุคที่ข้อมูลมีความเชื่อมโยงและสามารถประมวลผลได้ด้วยคอมพิวเตอร์ การกำหนดมาตรฐานที่รองรับการสร้างและการจัดการข้อมูลอ้างอิง เช่น RDF (Resource Description Framework) และ Schema.org จะมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการทำให้ห้องสมุดและสถาบันสารสนเทศสามารถมีส่วนร่วมใน “เว็บแห่งข้อมูล” (Web of Data) ได้อย่างเต็มศักยภาพ
- มาตรฐานใหม่ๆ อาจมุ่งเน้นไปที่การทำให้ข้อมูลของห้องสมุด เช่น รายการทรัพยากร ข้อมูลผู้แต่ง หรือข้อมูลหัวเรื่อง สามารถเชื่อมโยงกับข้อมูลภายนอกอื่นๆ ได้อย่างราบรื่น
-
การปรับปรุงมาตรฐานการจัดการข้อมูลดิจิทัลและความมั่นคงปลอดภัย:
- เมื่อข้อมูลจำนวนมากถูกเปลี่ยนรูปแบบเป็นดิจิทัล การรักษาความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ และความมั่นคงปลอดภัยของข้อมูลเหล่านี้จึงเป็นสิ่งจำเป็น
- อาจมีการทบทวนและปรับปรุงมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการเก็บรักษาดิจิทัล (Digital Preservation) การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล (Data Integrity) และการจัดการความเป็นส่วนตัว (Privacy Management)
-
การกำหนดมาตรฐานสำหรับการสืบค้นและการเข้าถึงข้อมูลบนแพลตฟอร์มที่หลากหลาย:
- ผู้ใช้เข้าถึงข้อมูลผ่านช่องทางที่หลากหลาย ทั้งเว็บไซต์ แอปพลิเคชัน หรือแม้กระทั่งผ่านอุปกรณ์อัจฉริยะ การพัฒนามาตรฐานที่ช่วยให้การสืบค้นและการเข้าถึงข้อมูลมีความสอดคล้องกันและมีประสิทธิภาพบนทุกแพลตฟอร์มจึงเป็นเรื่องสำคัญ
- อาจมีการหารือเกี่ยวกับมาตรฐานที่ส่งเสริมการเข้าถึงข้อมูลสำหรับผู้พิการ (Accessibility) และการปรับปรุงประสบการณ์ผู้ใช้ (User Experience)
-
การพัฒนามาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับ “ปัญญาประดิษฐ์” (Artificial Intelligence – AI) ในวงการสารสนเทศ:
- AI กำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในการช่วยประมวลผล ค้นหา และวิเคราะห์ข้อมูล การกำหนดกรอบมาตรฐานเพื่อการใช้ AI ในบริบทของห้องสมุดและสารสนเทศอย่างมีจริยธรรมและมีประสิทธิภาพเป็นสิ่งจำเป็น
- อาจมีการหารือเกี่ยวกับมาตรฐานสำหรับการสร้างและการจัดการ “คลังข้อมูล” (Datasets) ที่ใช้ในการฝึกสอน AI หรือมาตรฐานในการอธิบายวิธีการทำงานของ AI (Explainable AI)
-
การส่งเสริมการใช้มาตรฐานเปิด (Open Standards) และการทำงานร่วมกัน (Interoperability):
- การทำงานร่วมกันระหว่างระบบและสถาบันต่างๆ เป็นหัวใจสำคัญของการเข้าถึงข้อมูลได้อย่างกว้างขวาง การประชุมจะเน้นย้ำถึงความสำคัญของการใช้มาตรฐานเปิด เพื่อให้ข้อมูลสามารถแลกเปลี่ยนและนำไปใช้ร่วมกันได้โดยไม่มีข้อจำกัด
ความสำคัญของการเข้าร่วมการประชุมของห้องสมุดแห่งชาติญี่ปุ่น (NDL)
การที่ห้องสมุดแห่งชาติญี่ปุ่น (NDL) ได้รับการอัปเดตและเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับการประชุมนี้ สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญที่ NDL ให้กับการติดตามและมีส่วนร่วมในกระบวนการกำหนดมาตรฐานสากล
- การนำมาตรฐานมาปรับใช้: NDL ในฐานะสถาบันห้องสมุดระดับชาติ มีบทบาทสำคัญในการนำมาตรฐานสากลมาปรับใช้ในการปฏิบัติงาน เพื่อยกระดับคุณภาพการบริการและเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการทรัพยากรสารสนเทศ
- การมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทาง: การเข้าร่วมและแสดงความคิดเห็นในเวทีระหว่างประเทศ ช่วยให้ NDL สามารถมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางของมาตรฐานให้สอดคล้องกับความต้องการและความท้าทายของวงการห้องสมุดและสารสนเทศในระดับสากล รวมถึงบริบทของญี่ปุ่น
- การแลกเปลี่ยนเรียนรู้: การประชุมเป็นโอกาสอันดีในการแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ และแนวปฏิบัติที่ดีกับผู้เชี่ยวชาญจากประเทศต่างๆ ซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาการทำงานของ NDL ต่อไป
บทสรุป
การประชุม ISO/TC 46 นานาชาติ ปี 2025 เป็นเวทีสำคัญที่กำหนดทิศทางของวงการห้องสมุดและสารสนเทศทั่วโลก โดยมุ่งเน้นการพัฒนามาตรฐานให้ทันสมัย รองรับเทคโนโลยีใหม่ๆ และการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการเข้าถึงข้อมูลของผู้ใช้ การติดตามและมีส่วนร่วมในการประชุมครั้งนี้ จะช่วยให้สถาบันสารสนเทศต่างๆ รวมถึงห้องสมุดแห่งชาติญี่ปุ่น สามารถรักษาความได้เปรียบในการให้บริการ และเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างสรรค์ระบบสารสนเทศที่เข้าถึงได้ มีประสิทธิภาพ และยั่งยืนสำหรับทุกคน
E2808 – 2025年ISO/TC 46国際会議＜報告＞
AI ได้ให้ข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อสร้างคำตอบจาก Google Gemini:
เวลา 2025-07-17 06:01 ‘E2808 – 2025年ISO/TC 46国際会議＜報告＞’ ได้รับการเผยแพร่ตาม カレントアウェアネス・ポータル กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้องในรูปแบบที่เข้าใจง่าย กรุณาตอบเป็นภาษาไทย