สุดยอดนักประดิษฐ์ของกระทรวงพลังงานและสถาบันนักประดิษฐ์แห่งชาติปี 2025! พบกับ ดร. เจย์ เคสลิ่ง!
สวัสดีเด็กๆ ที่รักวิทยาศาสตร์ทุกคน! วันนี้มีข่าวสุดเจ๋งมาเล่าให้ฟัง! เมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 2025 ที่ผ่านมา Lawrence Berkeley National Laboratory หรือห้องปฏิบัติการแห่งชาติลอว์เรนซ์เบิร์คลีย์ ได้ประกาศว่า ดร. เจย์ เคสลิ่ง (Jay Keasling) เป็น “นักประดิษฐ์แห่งปีของกระทรวงพลังงานและสถาบันนักประดิษฐ์แห่งชาติ ประจำปี 2025” (Department of Energy/National Academy of Inventors Innovator of the Year)! ว้าว! แค่ชื่อตำแหน่งก็ฟังดูยิ่งใหญ่แล้วใช่ไหมล่ะ?
แล้วดร. เคสลิ่ง คือใคร ทำไมถึงได้รางวัลสุดยอดนี้?
ดร. เคสลิ่ง เป็นนักวิทยาศาสตร์เก่งๆ ที่ทำงานอยู่ที่ห้องปฏิบัติการแห่งชาติลอว์เรนซ์เบิร์คลีย์ เขาเป็นเหมือนฮีโร่ในโลกวิทยาศาสตร์เลยก็ว่าได้! เขาชอบคิดค้นและประดิษฐ์สิ่งใหม่ๆ ที่จะมาช่วยแก้ปัญหาให้กับโลกของเรา
เขาทำอะไรที่พิเศษมากๆ ล่ะ?
ดร. เคสลิ่ง เป็นผู้บุกเบิกในสาขาที่เรียกว่า “ชีววิทยาสังเคราะห์” (Synthetic Biology) ฟังดูยากใช่ไหม? ไม่ต้องห่วง! อธิบายง่ายๆ ก็คือ เขาใช้ความรู้เรื่องสิ่งมีชีวิตเล็กๆ จิ๋วๆ อย่าง แบคทีเรีย หรือ ยีสต์ มาดัดแปลงพันธุกรรม (เหมือนเราค่อยๆ เปลี่ยนส่วนประกอบของคอมพิวเตอร์ให้ทำงานได้ดีขึ้น) เพื่อให้พวกมันสามารถสร้างสิ่งที่เราต้องการได้
ลองจินตนาการดูนะ! ปกติเราได้ยาบางชนิดมาจากพืชหายาก หรือต้องใช้กระบวนการที่ยุ่งยากมากๆ ในการผลิต แต่ ดร. เคสลิ่ง กับทีมของเขา สามารถสอนให้แบคทีเรียเล็กๆ สร้างยาที่สำคัญมากๆ ได้!
ตัวอย่างที่น่าทึ่งที่สุดคืออะไร?
ผลงานชิ้นโบว์แดงของ ดร. เคสลิ่ง ก็คือ การทำให้แบคทีเรียสามารถผลิต ยาต่อต้านมาลาเรีย ที่ชื่อว่า อาร์ทีมิซินิน (Artemisinin) ได้!
- ทำไมยาตัวนี้ถึงสำคัญ? มาลาเรียเป็นโรคที่น่ากลัวมากๆ เกิดจากยุงกัด แล้วก็ทำให้คนป่วยหนักได้ การจะผลิตยาอาร์ทีมิซินินในสมัยก่อนนั้นยากมาก ต้องปลูกพืชชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า “โกฐจุฬาลัมพา” (Sweet wormwood) ซึ่งปลูกได้ยากในบางพื้นที่ และใช้เวลานานกว่าจะได้ยามา
- แต่ ดร. เคสลิ่ง ทำอะไร? เขาและทีมได้ใช้ความรู้ทางชีววิทยาสังเคราะห์ ไปดัดแปลงยีนในยีสต์ (คล้ายๆ กับเราใส่โปรแกรมคอมพิวเตอร์ใหม่เข้าไป) ทำให้ยีสต์สามารถผลิตสารตั้งต้นของยาอาร์ทีมิซินินได้ เมื่อนำไปผ่านกระบวนการอีกนิดหน่อย ก็จะได้ยาต่อต้านมาลาเรียที่ทรงพลังออกมา!
- ผลลัพธ์คืออะไร? วิธีนี้ทำให้ผลิตยาได้เยอะขึ้น เร็วขึ้น และที่สำคัญคือ ราคาถูกลง มากๆ! ทำให้คนยากจนในหลายๆ ประเทศที่ป่วยเป็นมาลาเรีย สามารถเข้าถึงยาได้มากขึ้น ช่วยชีวิตคนไปได้มากมายเลยทีเดียว!
นอกจากยาต่อต้านมาลาเรียแล้ว เขายังทำอะไรอีกบ้าง?
ดร. เคสลิ่ง ไม่ได้หยุดอยู่แค่นั้น เขายังใช้ความรู้ด้านชีววิทยาสังเคราะห์เพื่อ:
- สร้างพลังงานสะอาด: ทำให้จุลินทรีย์ผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพ (Biofuel) จากพืช หรือของเหลือใช้ได้
- ผลิตวัสดุใหม่ๆ: สร้างพลาสติกที่ย่อยสลายได้ หรือวัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
- ปรับปรุงอาหาร: พัฒนาอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการมากขึ้น
ทำไมเราถึงควรสนใจเรื่องของ ดร. เคสลิ่ง?
เพราะนี่คือตัวอย่างที่แสดงให้เห็นว่า วิทยาศาสตร์มีความสำคัญมากแค่ไหน! ความคิดสร้างสรรค์ ความพยายาม และความรู้ทางวิทยาศาสตร์ สามารถนำไปสู่การประดิษฐ์สิ่งที่จะช่วยแก้ปัญหาระดับโลกได้จริงๆ!
- ถ้าคุณชอบการทดลอง: วิทยาศาสตร์คือสนามเด็กเล่นของคุณ!
- ถ้าคุณชอบการคิดแก้ปัญหา: วิทยาศาสตร์คือเครื่องมืออันทรงพลัง!
- ถ้าคุณฝันอยากเปลี่ยนแปลงโลก: วิทยาศาสตร์คือเส้นทางสู่ความฝันนั้น!
ดร. เคสลิ่ง เป็นแรงบันดาลใจให้เราทุกคนเห็นว่า เด็กๆ อย่างเรานี่แหละ ที่ในอนาคตอาจจะกลายเป็นนักประดิษฐ์เก่งๆ แบบเขา คิดค้นสิ่งใหม่ๆ ที่ช่วยโลกของเราให้น่าอยู่ยิ่งขึ้น
ถ้าหนูอยากเป็นเหมือน ดร. เคสลิ่ง ต้องทำยังไง?
ง่ายมากๆ เลย!
- เรียนให้สนุก: ตั้งใจเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และวิชาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
- สงสัยและตั้งคำถาม: อย่ากลัวที่จะถาม “ทำไม?” “อย่างไร?”
- อ่านและค้นคว้า: หาความรู้ใหม่ๆ จากหนังสือ อินเทอร์เน็ต หรือสารคดี
- ลงมือทำ: ลองทำการทดลองเล็กๆ น้อยๆ ที่บ้าน (ภายใต้การดูแลของผู้ใหญ่) หรือเข้าร่วมชมรมวิทยาศาสตร์
- อย่าท้อแท้: ความผิดพลาดเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ จงลุกขึ้นมาใหม่และลองอีกครั้ง!
ขอแสดงความยินดีกับ ดร. เจย์ เคสลิ่ง อีกครั้ง สำหรับรางวัลอันทรงเกียรตินี้ และหวังว่าเรื่องราวของเขา จะจุดประกายความฝันทางวิทยาศาสตร์ในตัวเด็กๆ ทุกคนนะ!
Jay Keasling Named 2025 Department of Energy/National Academy of Inventors Innovator of the Year
ปัญญาประดิษฐ์ได้ส่งข่าวสารแล้ว
คำถามต่อไปนี้ถูกใช้เพื่อรับคำตอบจาก Google Gemini:
เมื่อเวลา 2025-06-25 19:01 Lawrence Berkeley National Laboratory ได้เผยแพร่ ‘Jay Keasling Named 2025 Department of Energy/National Academy of Inventors Innovator of the Year’ กรุณาเขียนบทความโดยละเอียดพร้อมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง โดยใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายสำหรับเด็กและนักเรียน เพื่อส่งเสริมให้เด็กจำนวนมากขึ้นสนใจในวิทยาศาสตร์ กรุณาให้เฉพาะบทความเป็นภาษาไทยเท่านั้น